De Hofbogen

Cultuurhistorische verkenning
Rotterdam
1 August 2007

Eind 2006 werd Crimson Architectural Historians door Hofbogen BV gevraagd leiding te geven aan de transformatie van het Hofpleinviaduct, een 1,9 km lang verhoogd spoorviaduct dat in de periode 1904-1909 werd aangelegd voor het treintraject Rotterdam Hofplein - Scheveningen. Het viaduct, dat nog tot 2009
in gebruik is door de Randstadrail, is in 2005 aangekocht door een alliantie van woningcorporaties bestaande uit Com Wonen, Vestia, PWS en Stadswonen, met als doel het Hofpleinviaduct te herontwikkelen tot een aantrekkelijk openbaar verblijfsgebied. De actieve verhuur van de onderliggende boogruimtes aan creatief ambachtelijke bedrijfjes moet deze doelstelling versterken. Door bij te dragen aan de openbare ruimte trachten de corporaties (verenigd in Hofbogen BV) een positieve invloed uit te oefenen op het omliggende stedelijke gebied, waar zij alle woningbezit hebben. Wanneer de Randstadrail in 2009 ophoudt te rijden zal met name op het dak van het viaduct een uniek (openbaar) gebied beschikbaar komen voor de stad.

Crimson is gevraagd om vooruitlopend op de beëindiging van de openbaar vervoersfunctie dit fysieke en programmatische transformatieproces inhoudelijk en organisatorisch te begeleiden. Enerzijds geeft Crimson leiding aan het speciaal hiervoor opgerichte projectbureau Hofbogen, anderzijds werkt zij aan toekomstige ontwikkelingsplannen van het viaduct, inclusief de bijbehorende stations. Belangrijkste inhoudelijke basis voor deze plannen vormt het bidboek dat momenteel in voorbereiding is en dat eind 2007 gepubliceerd zal worden. In dit bidboek worden op basis van een grondige stedenbouwkundige, sociaal-economische, cultuurhistorische en commerciële analyse de belangrijkste uitgangspunten voor een transformatie uiteengezet en worden verschillende scenario’s geleverd voor de toekomstige ontwikkelingen van het Hofpleinviaduct. Op basis van deze scenario’s zal het programma van eisen geformuleerd worden.

Maar het bidboek gaat niet over ontwikkeling alleen. Behoud van het viaduct speelt een net zo belangrijke rol. In 2002 werd het Hofpleinviaduct aangewezen tot Rijksmonument waardoor het unieke viaduct en het Hofpleinstation voor altijd beschermd zijn tegen sloop of verdere ondoordachte verbouwingen. De status van Rijksmonument houdt echter niet in dat het gebouw vanaf dat moment onvoorwaardelijk geconserveerd dient te worden, en dat verdere ontwikkelingen onmogelijk zijn. Integendeel, het viaduct biedt voldoende mogelijkheden voor hergebruik, met respect voor het monumentale object. Om te definiëren wat nu precies de bandbreedte van het viaduct is met betrekking tot behoud en ontwikkeling bestaat het eerste deel van het bidboek uit een onderzoek naar de cultuurhistorische en stedenbouwkundige achtergronden van het viaduct. Dit wordt mede ingegeven door de overtuiging dat juist de waardevolle karakteristieken van het viaduct de basis vormen voor een nieuw gebruik.



menu